Bedenkingen op mijn zevenenzeventigste verjaardag.

We hebben een paar rare jaren achter de rug die blijven nazinderen en waarvan de gevolgen ook voelbaar zijn. Dat zet een mens aan het denken.

Vijftien jaar geleden hebben we ons in een avontuur gestort waarin we nog steeds onze weg banen.

Zwart Afrika, Kenia, het landelijke Kabondo en Oyugis.

20111019 3201

In al die 15 jaar hebben we ons met toewijding aan het avontuur gewijd. We hebben gaandeweg geleerd, de projecten consequent uitgevoerd en eerlijk bericht over de gang van zaken. Dat leverde ons duurzame steun op. 

In de loop der jaren konden we heel wat realiseren: schoolgeld voor studenten, ondersteuning van senioren en zieken, ambulante gezondheidszorg, hulp aan vrouwengroepen, woningen voor weduwen en kansarme gezinnen, de bouw van kleuterscholen en een plattelandskliniek. 

We hebben ons vastgebeten in elke opdracht. De mooie resultaten leverden lof en waardering op. De voldoening die wij mochten ervaren was vaak zo intens dat ze moeilijk onder woorden te brengen was naar onze weldoeners toe. Maar ook daarvoor hebben we ons best gedaan.

Toch bleef de onrust in ons hoofd. Wat is de oorzaak van het feit dat de problemen niet opgelost geraken waardoor onze hulp zo broodnodig en blijvend is? En vooral waar vinden we oplossingen voor deze problemen en hoe kunnen wij daarbij van waarde zijn? Tal van vragen spookten door ons hoofd waarbij de clichés niet achterwege bleven. Zijn Kenianen lui en ontlopen ze hun verantwoordelijkheid, bekijken ze het leven van de gemakkelijke kant en leven ze graag als god in Frankrijk, zijn ze apathisch voor hun leefsituatie, is er een gebrek aan initiatief, waarom zoveel kinderen, waar wringt het schoentje eigenlijk? Heel veel vragen. Vragen die gesteld mogen worden op voorwaarde dat je afstand neemt van stereotiepe denkbeelden en je met een open geest op zoek gaat naar de antwoorden. Schermafbeelding 2022 05 09 om 21.33.51

Al doende hebben we veel geleerd tijdens een verblijf van meer dan tweehonderd dagen. In de dorpen, in de hutten bij de mensen thuis, bij hun dagdagelijkse bezigheden en beslommeringen, zijn we op zoek gegaan, niet naar de bevestiging van de clichés, maar naar de bezorgdheden, de verlangens en de hoop van deze mensen. Naar de motivatie voor hun inzet, naar hun uithoudingsvermogen, naar hun drijfveer om nooit op te geven, naar de bron van hun innerlijke kracht om, ondanks een schijnbaar uitzichtloze strijd, zich niet gewonnen te geven. Naar hun lach en levenslust.

Het werd een boeiende zoektocht met rijke ervaringen en een verrijking van de geest. We kregen bewondering voor de vrouwen die bij het eerste ochtendgloren naar het veld trekken en zich daarna met hun groenten en fruit naar de markt spoeden. We waren getuige van de mannen die een uur van tevoren in groepjes stonden te wachten aan de bouwwerf om een job te versieren. We zagen  kinderen die voor hun broertjes en zusjes zorgden nog voor ze in alle vroegte zelf naar school vertrokken. Dagelijks begroetten we de waterdragertjes met de gele jerry cans.  We waren getuige van het dagelijkse leven van de studenten die na de schooltijd meewerken op het veld of in de tuin en van meisjes die vanaf zeer jonge leeftijd zorgdragen voor het huishouden. Onderweg werden we telkens verrast door de vele kindersnoetjes die uit het struikgewas kwamen piepen om daarna giechelend en lachend achter je aan te lopen. IMG 4251De dapperen onder hen stapten mee aan onze zijde, namen stilzwijgend je tas over om dan hand in hand verder te wandelen.  We zaten samen onder een boom te vergaderen met vrouwengroepen die sterkte, troost en hoop vinden bij elkaar. We werden gewekt door de commando’s van de drijver van het ossenspan die, in de vroege ochtend vooraleer de zon haar volle kracht heeft, het land ploegt voor een volgende oogst.  De bobaboda’s (fiets en bromfiets taxi’s) in slagorde langs de weg, de overladen matatu’s (busjes). 

Het perfecte idyllische leven in het oog van de toevallige passant.

Spijtig genoeg gaat achter dit beeld ook nog een heel andere wereld schuil. Een maatschappij zonder sociale voorzieningen en die gedecimeerd is door HIV-Aids, éénoudergezinnen, wezen, eenzame en zieke ouderlingen, werkloosheid, gebrekkige huisvesting, tienerzwangerschappen, sugar dadies (meestal oudere mannen die jonge vrouwen financieel ondersteunt in ruil voor seksuele gunsten), schoolverzuim, uitsluiting van onderwijs en opleiding, prostitutie. Een overheid die het platteland enkel interessant vindt ten tijde van de verkiezingen maar verder weinig tot niets doet om de streek te ontwikkelen en om voor werkgelegenheid te zorgen.

Veel toestanden ontstaan ook omdat een fatsoenlijk en stabiel inkomen ontbreekt dat leidt tot geldgebrek. Geldgebrek: de oorzaak waarom studenten van school worden gestuurd, de oorzaak waarom er geen zaaigraan en meststoffen kunnen gekocht worden met voedseltekort als gevolg, de oorzaak waarom men slecht gekleed gaat, de oorzaak waarom de woning of het lekkend dak niet kan hersteld worden wat dan weer leidt tot gezondheidsproblemen, de oorzaak waarom geen beroep kan worden gedaan op geneeskundige zorgen, de oorzaak waarom geen vernieuwingen worden doorgevoerd en men blijft steken bij oude technieken, de oorzaak waarom meisjes niet (verder) kunnen studeren en geplaatst worden als huishoudhulp of hun toevlucht zoeken tot een (polygaam) huwelijk met meestal een oudere man.

Geldgebrek en geen uitzicht op een betere toekomst werkt de vlucht naar de grootsteden en naar het buitenland in de hand, zowel bij mannen als bij vrouwen. Uit wanhoop of in een ultieme poging op zoek naar een beter leven laten vrouwen daarbij dikwijls hun kroost achter bij de grootouders of een ander familielid of blijven de kinderen gewoon alleen achter (child headed homes). IMG 3524

Ook oude tradities en gewoonten, waarbij vrouwen niet als evenwaardig geacht en als dusdanig behandeld worden, dragen vaak bij aan het in stand houden van vrouwonvriendelijke toestanden en aan de verspreiding van HIV. Bedenk daarbij dat de grootste slachtoffers hiervan de vrouwen zijn als hoofd van een vaak talrijk gezin.  

Om die barrière te doorbreken moeten meisjes en vrouwen meer kansen krijgen om zich te ontwikkelen op persoonlijk, intellectueel, maatschappelijk en politiek vlak. Die kans blijft hen dikwijls ontnomen omdat bij geldgebrek steeds de voorkeur wordt gegeven aan de jongens om (verder) te studeren. 

IMG 5476Het ontbreken van een eigen en stabiel inkomen maakt meisjes en vrouwen financieel afhankelijk waardoor ze de zeggenschap over hun eigen leven en over hun toekomst uit handen moeten geven.

Het mag dan ook niet verwonderen dat vrouwen, in de strijd voor gelijkwaardigheid, het voortouw nemen door o.a. zich te verenigen in CBO’s (community based organizations).  Daar vinden ze steun en bemoediging, werken aan hun zelfontplooiing en slaan ze de handen in elkaar bij het opzetten van diverse activiteiten zoals table banking (sparen en het gespaarde geld onder elkaar uitlenen), een project om extra inkomsten te verwerven zoals een veld watermeloenen, vervaardigen van zeep, halskettingen en polsbandjes van papieren kralen enz. 

Voor schoolverlaters, drop-outs (meisjes die van school gestuurd zijn), tienermoeders en meisjes uit kansarme gezinnen zijn de mogelijkheden zeer beperkt in landelijk gebied zoals Oyugis.  Daardoor belanden ze nog al te vaak in de traditionele rol van de vrouw. Er is absoluut niets mis met echtgenote en moeder zijn als dit een bewuste en vrije keuze is op basis van zelfrespect, eigenwaarde en het recht om zelf te bepalen wie je bent en om je economisch, sociaal en cultureel te ontwikkelen.

De Keniaanse regering is overstelpt met verwachtingen met betrekking tot gezondheid en onderwijs waaraan ze niet kan voldoen.  De verantwoordelijkheid voor het levensonderhoud van kwetsbare meisjes/tienermoeders wordt overgelaten aan gezinnen, van wie de meesten zelf hulpbehoevend zijn. Daarom lijden de kwetsbare meisjes/tienermoeders en hun kinderen in stilte zonder de mogelijkheid om zich tot iemand te wenden.

Hier komt Imbeke (Imani Belgium in Kenya) in beeld.

De meeste meisjes/vrouwen in de doelgroep van Imbeke zijn degenen die hun ouders hebben verloren door de gevolgen van hiv, sommigen moesten hun studie stopzetten omdat ze gezinshoofd werden door het overlijden van hun ouders, jonge weduwen, meisjes die op jonge leeftijd huwden en wiens huwelijk uitdraaide op misbruik, meisjes die van school gingen en geen richting in het leven konden vinden, sommige die opgezadeld werden met gedwongen sekswerk en andere die op een of andere manier gendergeweld ondergingen.

Veertig procent van onze doelgroep zijn basisschoolverlaters. Vijfendertig procent zijn drop-outs van verschillende klassen van de middelbare school en vijfentwintig procent zijn meisjes die één of meerder jaren van het middelbaar onderwijs hebben gedaan maar nooit de kans hebben gekregen om dicht bij huis een vak te leren, wat vaak ook nog eens bemoeilijkt werd omdat ze baby’s hebben.

De confrontatie met de uitzichtloze situatie van deze meisjes en jonge vrouwen deed Imani Belgium ertoe besluiten om het Imbeke opleidingscentrum te bouwen zodat ze een beroep kunnen aanleren waardoor ze economisch onafhankelijk kunnen worden.

P1000129Gestart in 2015, biedt het opleidingscentrum thans aan een vijftigtalmeisjes en jonge vrouwen de mogelijkheid om een erkend diploma te behalen in haartooi en schoonheidsverzorging, snit & naad, koken en catering. Hun zelfvertrouwen krijgt een boost omdat hen tijdens de opleiding wordt geleerd hoe ze moeten omgaan met gendergeweld, hoe ze bewuste keuzes moeten maken in hun leven, tijdsbeheer, hoe omgaan met stress, hoe de juiste doelen stellen en hoe ze sterk kunnen staan in het leven.

Imbeke is het enige opleidingscentrum in Kenia waar de cursisten hun baby en/of peuter(s) mogen meebrengen naar de school. Imbeke heeft een klas voorzien met bedjes en speelgoed waar het klein grut kan opgevangen worden tijdens de lessen. Dit biedt aan moeders de unieke mogelijkheid om aan een opleidingen te beginnen of deze gewoon verder te zetten na de bevalling.

Het Imbeke opleidingscentrum gooit hoge ogen en geniet veel belangstelling van ver buiten Oyugis. Hierdoor melden zich ook meisjes en vrouwen uit veel verder gelegen dorpen aan om de cursussen te volgen. Imbeke heeft geen internaatafdeling. Daarnaast is er in het heel Oyugis geen mogelijkheid om deze meisjes en vrouwen op te vangen, laat staan dat dit ook in veilige omstandigheden moet kunnen gebeuren. In samenspraak met de directie van Imbeke vatte Imani Belgium het plan op om op eigen terrein een studentendorp te bouwen met slaapkamers, keuken en sanitair, als een veilige haven voor de meisjes en vrouwen. Het is de bedoeling om ongeveer vierenveertig studenten te huisvesten. DSC 0454Dit aantal is afhankelijk van het feit of ze ook hun baby of peuter meebrengen, want ook die zijn welkom! Het gebouw is zo ontworpen dat de vrouwen binnen de muren van het gebouw hun eigen leefgemeenschap kunnen ervaren en het is tevens beschikbaar als een veilig onderkomen voor vrouwen die willen schuilen voor gendergeweld. De realisatie van die project is in volle voorbereiding. Het kostenplaatje dwingt ons ertoe om deze inspanning te spreiden over drie jaren.

Imbeke maakt de toegang tot de opleidingen zeer laagdrempelig, ook financieel. Edna OkwisaToch worden we geconfronteerd met een nieuwe uitdaging. De keuze voor kwetsbare mensen houdt automatisch ook een financieel risico in zoals ook blijkt uit de praktijk. Een belangrijk aantal van de cursisten slaagt er niet in om het schoolgeld te (blijven) betalen, waardoor de lonen voor de leerkrachten en de kosten voor allerlei lesmateriaal ten laste vallen van Imani. De directie van Imbeke houdt de vinger aan de pols en spoort de cursisten aan om bij familieleden of bij hun kerkgemeenschap hulp te vragen of ze neemt zelf het initiatief samen met de meisjes/vrouwen.
Imani doet er alles aan om er voor te zorgen, dat iedereen die een opleiding start, deze ook kan afmaken en zal daarom geen cursisten wegsturen die blijk geven inzet en doorzettingsvermogen. We ontvangen dan ook regelmatig hartverwarmende dankbetuigingen van meisje en vrouwen die hun toekomst rooskleurig zien en weer zin kregen in het leven.

Dat toont nog maar eens aan dat Imani Belgium, samen met Imbeke, wel degelijk een groot verschil heeft gemaakt/maakt voor heel veel studenten, ouderlingen, gezinnen, meisjes, tienermoeders en vrouwen in het landelijk Oyugis in Kenia.

DSC 0413

Het avontuur gaat verder en het werk ook!

We hopen vurig dat we op uw steun mogen blijven rekenen!

Frans Van Miert

Deel:

Uitgelicht

Meer Berichten

Zend ons een bericht